امردادگان خجسته باد

روز امرداد از ماه امرداد هفتمین روز از امرداد ماه باستانی، ۳ امرداد خورشیدی برابر با جشن امردادگان است.

واژه اوستایی امرداد، امرتاته است که به چم بی مرگی است و اگر الف آن را که پیشوند نفی است از قلم بیندازیم معنی آن عوض شده و فروزه بی مرگی و جاودانگی به دیو نیستی و مرگ تغییر شکل می دهد. زیرا همانطور که امرداد به معنی بی مرگی است، مرداد به چم مرگ و نیستی است. بنابراین شایسته است که این کلمه را امرداد بخوانیم و چون امرداد فروزه جاودانگی و بی مرگی است، در عالم جسمانی نگهبانی نباتات و روییدنیها با اوست. واژه ­ی امرتات، از سه بخش درست شده است : «اَ» + «مَر» + «تات» که بخش نخست در زبان اوستایی پیشوند نفی است، بخش دوم، از ریشه­ی مصدری «مَر» به مانک «مرگ» و بخش سوم پسوند «كاملی»، «رسایی» و «سالمی» را می­رساند.
نیاکان ما در این روز به باغ ها و مزار خرم و دلنشین می رفتند و پس از نیایش به درگاه اهورامزدا طی مراسمی این جشن را با شادی و سرور در هوای صاف و در دامن طبیعت برگزار می کردند.
امردادروز در امرداد ماه که روز هفتم است جشن امردادگان می باشد و به تاريخ خورشيدی برابر ۳ امرداد ماه است اين جشن متعلق به امشاسپند امرتات که مظهر جاودانگی و تندرستی و دير زيستن است. اين امشاسپند نماينده آخرين مرتبه کمالاتست. این نام در اوستا، به ویژه گاتها صفتی است از برای اهورامزدا، مظهر زوال ناپذیری و پایندگی خداوند.
از این روی این جشن را بیشتر در کنار چشمه سارها و باغ­ها و مزرعه­ های خرم و دلنشین در دامن طبیعت برپا می­کنند.

در برگ ۲۵۰ برگردان فارسی «آثارالباقیه»ی ابوریحان بیرونی چنین آمده است که:
«... امرداد ماه که روز هفتم آن امرداد روز است و آن روز را به انگیزه­ ی پیش آمدن دو نام با هم، جشن می­گرفتند. معنای امرداد آن است که مرگ و نیستی نداشته باشد. امرداد فرشته­ ای است که به نگهداری جهان و آراستن غذاها و داروها که اصل آن از نباتات است و بر کنار کردن گرسنگی و زیان و بیماری­ها می­باشد، کارگزاری یافته است ...»