ورود زنان به مجلس ، خروج لایحه از صحن علنی

کانون زنان ایرانی-11 شهریور 1387
جمع گسترده ای از فعالان زن ظهر امروز، یكشنبه به قصد دیدار با نمایندگان مجلس به بهارستان رفته بودند تا صدای اعتراض شان با لایحه حمایت از خانواده را به گوش نمایندگان برسانند. آنها در دیدارهای گروهی و انفرادی از نمایندگان مجلس خواستند این لایحه از دستور كار خارج شود و حاصل این بود: " لایحه حمایت از خانواده به طور موقت از دستور كار مجلس خارج شد."

شیرین عبادی ،حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل ؛ سیمین بهبهانی، شاعر روی صندلی های سالن انتظار مجلس نشسته اند. رخشان بنی اعتماد، كارگردان سینما هم به آنها می پیوندد تا به همراه بیش از 15 فعال حوزه زنان به دیدار فرهاد تجری، نایب رئیس كمیسیون حقوقی مجلس بروند. آنها به به در شمالی مجلس رفتند، دقایقی بعد که خیلی هم کوتاه نبود به طبقه ششم این ساختمان رفتند و نایب رئیس کمیسیون حقوقی مجلس را ملاقات کردند.

بیش از چهل نفر نیز در سالن ملاقات های مردمی ماندند تا نوبت ملاقاتشان با نمایندگان فرا برسد.

در ملاقات با تجری بهبهانی گفت: «من به نمایندگان مجلس هشتم رای نداده‌ام اما امروز به این دلیل اینجا حاضر شده‌ام كه ببینیم آیا می‌توانم به امثال شما امید ببندم، می‌خواهم ببینم شما با ملت خود چگونه رفتار خواهید كرد. امیدوارم كه مذاكرات ما با شما ثمره خوبی داشته باشد درا ین صورت به آینده امیدوار خواهم شد، اگر نه مثل همه عمری كه با شك و تردید زندگی كرده‌ام، ناامید می‌شوم.»

شیرین عبادی نیز با اشاره به اعتراض‌های قبلی و گسترده كه در جامعه نسبت به لایحه حمایت از خانواده انجام شده است، گفت: «این لایحه نه فقط از دید زنان اقشار مختلف جامعه كه حتی از نظر مردان معتقد به عدالت شرافت انسانی نیز اشكالات متعددی دارد. تسهیل تعدد زوجات، اخذ مالیات از مهریه، سرنوشت فرزندان ناشی از ازدواج موقت از جمله این ایرادات است.»

عبادی بارها و بارها در سخنانش این درخواست را تكرار كرد: «این لایحه را به معنای واقعی كارشناسی كنید، باید كارشناسان تعلیم و تربیت، خانواده، روانشناسی و حتی اقتصاددانان آن را بررسی كنند تا در نهایت لایحه‌ای تدوین شود كه تعداد كثری از جامعه را راضی كند.»

او با این اعتقاد كه تدوین‌كنندگان این لایحه در ایجاد نارضایتی گسترده مهارت خاصی دارند، گفت: «همه زنان از سكولار تا اصولگرا با آن مخالفند.»

عبادی در گفت وگویش با معاون كمیسیون قضایی گفت: «شماها به عنوان نمایندگان مجلس اینجا ننشسته‌اید كه با مردم لجبازی كنید بلكه آماده‌اید كه تا حدامكان خواست مردم را رعایت كنید. بنابراین لایحه حمایت از خانواده را قبل از طرح در شور اول برای كارشناسی ارجاع دهید.»

برنده جایزه صلح نوبل در بخش دیگری از سخنان خود گفت:‌ «قصد ما از اعتراض به این لایحه، ایجاد جنجال نیست بلكه بیان مطالبات بر حق مدنی مردم است. من حق دارم كه نگران سرنوشت دخترم باشم كه فردا سرسفره عقد می‌نشیند. وقتی صدای حق‌طلبی ما شنیده نشود، چاره‌ای جز استمداد از افكار عمومی نداریم او تاكید كرد: «تسهیل چند همسری تنها ایراد این لایحه نیست» و گفت: «این لایحه ایرادهای متعدد حقوقی دارد چرا كه جامع‌نگری ندارد.»

او در سخنانش به تحقیقات موسسه كیفری دانشگاه تهران استناد كرد: «براساس آمارهای این موسسه برخی از قوانین ناعادلانه از جمله قوانین مربوط به طلاق موجب افزایش جرائم از جمله همسركشی در ایران شده است و متاسفانه لایحه تازه خانواده روند طلاق را طولانی‌تر از قبل می‌كند.»


رخشان بنی‌اعتماد، فیلمساز نیز كه در این دیدار حضور داشت، گفت: «آنچه كه جامعه ما را دچار بحران، سوءتفاهم و مشكلات فراوان می‌كند، نگاه سیاسی به مسائل اجتماعی است. من امروز به اعتبار حرفه فیلمسازی‌ام و به واسطه شناختی كه از عمق جامعه ایران و خانواده‌های ناكجاآباد دارم با شما حرف می‌زنم. مساله لایحه خانواده فقط مساله زنان نیست، مساله مردان و فرزندان هم هست.»

او با اشاره به تجربه‌های فیلمسازی‌اش گفت: «خانواده ایرانی زیر فشارهای عجیب و غریب اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قرار دارد و تصویب این لایحه می‌تواند نهاد رنجور خانواده را در ایران تضعیف كند.»

او از نمایندگان مجلس درخواست كرد كه به هنگام بررسی این لایحه با دغدغه‌های یك پدر نسبت به دخترش به آن نگاه كنند.

او با بیان این پیشنهاد كه حاضر است ساعت‌ها فیلم از آسیب‌های اجتماعی و مشكلات خانواده‌ها به نمایندگان نشان دهد، گفت: «حرف‌های كارشناسی را با زدن اتهام‌هایی همچون طرفداری از حقوق زنان یا طرفداری از غرب یا سیاسی بودن كنار نگذارید. كسانی را كه با شما گفت‌وگو می‌كنند، از خود نرانید، شما آنها را به جایی می‌رانید كه تعلقی به آن ندارند. دلیل اصلی زیر ضربه قرار گرفتن حركت زنان، خط‌كشی‌ها سیاسی و فاصله‌گذاری‌هایی بوده كه موجب تفرقه ملی شده است. شما نباید هر موضوعی را خط‌كشی سیاسی كنید.»

فرهاد تجری، معاون كمیسیون قضایی در پاسخ به این زنان گفت: «من و خیلی از همكارانم با خیلی از انتقادات شما نسبت به لایحه موافقیم. می‌دانم كه خیلی‌ها با برخی از موارد این لایحه از جمله ماده مربوط به چندهمسری مخالفند و خودم هم با آن كاملاً مخالفم. ما دغدغه‌های شما را در اصلاح این لایحه لحاظ خواهیم كرد چرا كه بنا نداریم خلاف خواست جامعه رفتار كنیم.»

او بارها از شیرین عبادی و همچنین سایر حقوقدانان و فعالان حقوق زنان درخواست كرد كه پیشنهادهای خود را برای اصلاح این لایحه در اختیار او و دیگر همكارانش قرار دهند.

شیرین عبادی و سایر زنانی كه دیروز با نمایندگان دیدار كردند، نامه‌هایی را كه حاوی پیشنهادهای حقوقی آنان برای تغییر لایحه پیشنهادی دولت بود، به آنها ارائه دادند.

***

اتاق 506 دفتر كار نماینده مردم زاهدان است. حسینعلی شهریاری در دیدار با سه تن از فعالان حوزه زنان گفت: "تنها راه این است كه این لایحه را مسكوت بگذاریم. فراكسیون زنان باید پیشنهاد مسكوت گذاشتن لایحه را ارائه دهند و ما مردان از آنها حمایت می كنیم."

اما برخی از نمایندگان زن با این لایحه موافقند. یكی از زنان عضو هیات های مذهبی كه این را در جواب شهریاری گفت، شنید: " باور نمی كنم كه زنی با تصویب چنین لایحه ای موافق باشد اما اگر فراكسیون زنان این كار را نكند ما مردان باید پیشقدم شویم تا رای نصف به اضافه یك نفر از نمایندگان را برای مسكوت گذاشتن لایحه به دست آوریم."

شهریاری در مخالفت با ماده 23 كه چند همسری را ترویج می كند گفت:" 35 میلیون زن در كشور وجود دارد و اگر قرار باشد بعد از تصویب این لایحه 35 میلیون نفر دچار مخاطره شوند باید در تصویبش با دقت بیشتری عمل كرد. امروز صبح انتقادها و پیشنهادهای جامعه زینب را به دست نمایندگان دادند و از وقتی كه آن را خواندم ذهنم را مشغول كرده كه اگر این لایحه تصویب شود آینده زنان را نا به سامان می كند."

او گفت:"من چهار دختر دارم. حضور همسر و دخترانم فضای خانه مان را زنانه كرده و من از مشكلات آنها باخبرم."

محمد علی رضایی، نماینده تربت حیدریه و رییس مجمع نمایندگان خراسان رضوی هم تاكید می كند كه خودش یك زن دارد و مخالف چند همسری است. عمامه ی روی سرش را جا به جا می كند: "ازدواج مجدد كه با شرایط امروز جامعه ما نمی خواند."

او كه مانند بیشتر نمایندگان از محتویات لایحه حمایت از خانواده خبر ندارد و تنها از ماده 23 ان چیزهایی شنیده است:" هنوز متن كامل لایحه را نخوانده ام اما معتقدم این همه اعتراضی كه مقابل لایحه شده لازم است برای انجام كارشناسی تخصصی بیشتر فعلا در مجلس مطرح نشود."

عوض حیدرپور نماینده شهرضا هم در دیدارش با فعالان زن از آنها می خواهد كه تا مطرح نشدن لایحه در صحن علنی مجلس به این دیدارها ادامه دهند چراكه اطلاع نمایندگان از جزییات این لایحه تصویبش را كند تر می كند.

***

لاله صدیق، قهرمان اتومبیلرانی زنان ایران ، شادی صدر، حقوقدان، مریم مجد، عكاس، نسرین افضلی، متخصص مطالعات زنان و دو تن از زنان عضو هیاتهای مذهبی زنان نیز در این روز به دیدار موسی قربانی، رئیس كمسیون قضایی مجلس رفتند كه موسی قربانی از خارج شدن این لایحه از دستور كار خبر داد :" علی لاریجانی رئیس مجلس در تماس تلفنی شب گذشته‌اش با من گفته است این لایحه را از دستور كار خارج كنیم و ساز وكار خارج شدنش را هم پیش بینی كرده ایم."

اشرف گرامی‌زادگان، شهیندخت مولاوردی ، زهره ارزنی، گیتی پورفاضل و مریم کیان ارثی در دیدار خود با نصیری نماینده زنجان پیشنهاد مسكوت گذاشتن لایحه را ارائه دادند. گرامی زادگان گفت: «مذاكره ما زنان با شما نمایندگان مجلس نشان از حسن نیت ما دارد چرا كه می‌توانستیم اجازه بدهیم لایحه تصویب شود و بعد جنجال راه بینداریم.»

این حقوق دان خطاب به نماینده زنجان گفت:"اگر این لایحه را برای بررسی بیشتر مسكوت بگذارید ما زنان كارشناس نیز حاضریم در بررسی تك تك مواد لایحه كمك كنیم كاری كه پیش از این باید مركز امور خانواده و یا مركز پژوهش های مجلس باید انجام میداد و نداد."

نصیری جزو نمایندگان مخالف لایحه حمایت از خانواده چندی پیش هم قصد انجام نطق پیش از دستور درباره لایحه را داشته نطقی كه هیچ وقت انجام نداد. او در این ملاقات محور گفتگو را به سمت مخالفتش با چند همسری برد . صدر حسینی نماینده خوی نیز در دیدار با این گروه از زنان تاكید كرد كه تعدد زوجات در كشور ما بی سامان است و باید با تصویب قانونی سختگیرانه از انجام این كار جلوگیری كرد."

***

گروهی دیگر از زنان قصد دیدار با فاطمه آجرلو را داشتند. اما نماینده كرج بعد از معطل كردن این فعالان از دیدار با آنها خودداری كرد. دیدار با نمایندگان مختلف در طبقات مجلس انجام می شد اما در اتاق هیچ یك از نمایندگان زن باز نبود و یا هیچ كدام از نمایندگان زن به درخواست این دیدار ها پاسخ مثبت ندادند.

حتی الهه كولایی،استاد نشگاه و نماینده دوره مجلس ششم با گلایه از زنان نماینده گفت:" امروز ساعت 12 به مجلس رسیدم .با تعدای از نمایندگان جناح اكثریت و اقلیت صحبت كردم و نگرانی های كارشناسان ،جامعه شناسان و مردم عادی را درباره لایحه به آنها منتقل كردم. حتی تاكید كردم كه طرح این لایحه پیامدهای منفی نیز داشته است. در ادامه این دیدارها تلاش كردم با نمایندگان زن صحبت كنم.لاله افتخاری كه قصد داشت وارد صحن بشود كمی وقت را بهانه ای برای حرف نزدن با من عنوان كرد."

فاطمه آلیا هم از دیگر زنان مجلس كه حاضر شده با الهه كولایی حرف بزند اما حاضر نشده به سخنان كولایی گوش دهد:"خانم آلیا به جای گوش دادن به صحبت های من كه حامل پیام مردم بودم به دفاع و توجیه لایحه پرداخت.او سعی می كرد به مسئله چهره سیاسی بدهد و متاسفم كه در نهایت با این توجیه كه قرار است با عده ای از زنان درباره لایحه جلسه ای داشته باشد به سخنان من گوش نداد."

كولایی كه خود تجربه نمایده مجلس بودن را دارد در انتقاد به رفتار آلیا گفت:"این رفتار دون شان نماینده مردم است .نماینده بیش از حرف زدن باید گوش كردن را یاد بگیرد .انتظار من این بود كه به عنوان حامل دغدغه های مردم درباره لایحه خانواده او به حرف های من گوش می داد."

او در پایان سخنانش از لاریجانی ،رییس مجلس تشكر كرد :"دقت نظر لاریجانی نسبت به مسئله لایحه جای تشكر دارد و امیدوارم با استفاده از نظرات استادان دانشگاه و كارشناسان این حوزه بررسی دقیقی روی لایحه انجام شود."

***

فریده ماشینی و فخرالسادات محتشمی پور از كمیسیون زنان جبهه مشاركت در دیدارهای امروز خود از نمایندگان مجلس راضی به نظر می رسیدند.

ماشینی گفت:"احمد ناطق نوری با نگاهی مثبت اعلام كرد كه تصویب این لایحه موجب فروپاشی خانواده می شود." ناطق نوری در این دیدار تاكید كرده كه هر كاری كه برای تصویب نشدن این لایحه از دستش بر می آید انجام می دهد.

حسن غفوری فرد عضو هیات رییسه مجلس نیز در دیدار با این دو نفر گفت:"ما خودمان هم از تبعات تصویب این لایحه با خبر شدیم به همین دلیل آن را از دستور كار خارج كردیم.شما هم بهتر است به جای حرف زدن مستنداتی را برای ما ارائه كنید ."

اعضای كمیسیون زنان جبهه مشاركت گزارش های انتقادی و نیز پیشنهادهایی كه تا كنون كارشناسان در باه این لایحه را انجام داده بودند به غفوری فرد ارائه دادند.

در ادامه فخرالسادات محتشمی پور از دیدار مجمع زنان اصلاح طلب با فراكسیون زنان خبر داد. اعضای مجمع زنان اصلاح طلب قرار است هشت صبح دوشنبه با اعضای فراكسیون زنان درباره لایحه حمایت از خانواده دیداری داشته باشند.

***

آمنه رضایی عضو خانه زنان هودانا به همراه دیگر زنانی كه از همدان برای دیدار با نمایندگان آمده بودند موفق شدند با هفت نماینده مجلس دیدار و مخالفت خود را با تصویب این لایحه اعلام كنند.

محمدی نماینده نورآباد،كاییدی نماینده پلدختر،رحیمی نسب و ملك شاهی نماینده خرم آباد ، دهقانی نماینده كازرون و جعفری نماینده كبوترآهنگ از مخالفان تصویب لایحه بودند كه در این دیدار ضمن قول همكاری تاكید كردند كه این لایحه نباید بدون نظر كارشناسی به تصویب برسد .

شهلا شرکت، مدیر مسئول ماهنامه توقیف شده زنان به همراه مریم قنبری، عضو وکلای میدان زنان نیز با نمایندگان ماهشهر، لنگرود، رشت، بندرلنگه و مرودشت دیدار کردند. آنها که نامه این گروه از وکلا را که حاوی 15 پیشنهاد اصلاحی در مورد لایحه حمایت خانواده بود در دست داشتند و دلایل خود را برای مخالفت با کلیات لایحه اعلام کردند.

مدیرمسئول مجله توقیف شده زنان نیز این دیدارها را مثبت ارزیابی كرد و به نماینده لنگرود گفت:" در حال حاضر با گسترش پدیده شوهركشی مواجه ایم اگر لایحه خانواده هم تصویب شود شوهر كشی بیش از پیش افزایش خواهد یافت."

فریده غیرت ،وكیل نیز صبح امروز به دیدار نماینده دره گز رفت. او به همراه خود نامه گروه زیادی از وكلا را هم برد. دراین نامه آمده است: «یكی از لوایحی كه اخیراً جهت تصویب به شما به عنوان قوه مقننه ارائه شده لایحه حمایت خانواده است كه با مخالفت و اعتراض بسیاری از افراد و موكلین شما نیز روبه‌رو شده است. بنابراین ما به اعتبار آشنایی كه با مشكلات خانواده‌ها و نقایص عملی قوانین حاكم به روابط آنها داریم بر این باوریم كه اگر این لایحه به تصویب نهایی برسد نه تنها حامی خانواده‌ها نخواهد بود بلكه اركان و نظام خانواده‌ها را متزلزل كرده كه این تزلزل و به‌هم‌ریختگی، ضرر جبران‌ناپذیری را بر پیكر جامعه وارد می‌كند كه امكان ترمیم آن به سادگی میسر نخواهد بود.»

این وكلا در پایان نامه خود از نمایندگان خواسته‌اند برای حفظ كیان خانواده‌ها و رعایت مصلحت آنان و اعمال حمایت قانونی از افراد جامعه تقاضای خارج كردن این لایحه را از دستور كار مجلس كه مورد تقاضای افراد و گروه‌های بیشماری از ملت است را داریم.

مداح، یکی از زنان خانه دار که موفق شده بود با نماینده گرگان صحبت کند گفت:" فکر می کنم باید این ملاقاتها را آنقدر ادامه دهیم تا دیگر لایحه برای همیشه از دستور کار خارج شود."

در همین حال، اعضای شاخه دانشجویی میدان زنان و گروه زنان دانشگاه شریف نیز با نمایندگان سنندج، کامیاران و دیواندره، سقز و بانه، خمینی شهر، ارومیه، بوشهر، دهلران، نطنز و جهرم، فلاورجان، مغان، میانه شاهرود، رامشیر و آبادان دیدار کردند. نماینده سنندج از آنها خواست به دلیل اینکه مشکلات زنان را خود زنان بهتر درک می کنند، پیشنهاداتشان را برای اصلاح لایحه به مجلس ارائه کنند. او همچنین اعلام کرد: من نه تنها با مواد 22، 23 و 25 مخالفم با کلیات لایحه هم مخالفم و به عنوان نماینده هیچگاه به چند همسری رای نمی دهم.

فخرالدین حیدری، نماینده سقز و بانه نیز با اعلام اینکه رای مخالف خواهد داد گفت: لایحه حمایت خانواده باعث از هم پاشیدن خانواده ها می شود.

سلمان ذاکر نماینده ارومیه اما گفت: من تابع نظر روحانیت هستم، هر چه آنها بگویند. محمد جواد ابطحی، نماینده خمینی شهر نیز با استقبال از اعلام اعتراض توسط زنان اعلام داشت: تعدد زوجات نص صریح قرآن است و بستگی دارد از چه دیدگاهی به آن نگاه کنیم. البته من صلاحیت تفسیر قرآن را ندارم و در حال تحقیق هستم.

غلامعلی میگلی نژاد، نماینده بوشهر نیز گفت: من با کلیات لایحه مخالفم و به دانشجویان وعده داد در زمان طرح لایحه در صحن علنی به عنوان مخالف نطق کند. این قول را عزتی، نماینده دهلران نیز داد و گفت: من هم مثل شما می خواهم لایحه به طور کامل از دستور کار خارج شود زیرا به جز فساد و بی بندوباری چیزی ندارد.

همچنین گروهی از اعضای جامعه زنان انقلاب اسلامی نیز صبح امروز به مجلس آمده بودند.

در دیدار دیروز فعالان جنبش زنان با نمایندگان مجلس برخی از هنرمندان، نویسندگان، معلمان، دانشجویان، وکلای دادگستری ،پزشکان، برخی از فعالان کمپین یک میلیون امضا ، میدان زنان ،مدرسه فمنیستی، کانون زنان ایرانی، روزنامه نگاران ،ورزشکاران ،زنان خانه دار ، مادران صلح، زنان ملی -مذهبی و زنانی از هیئت های مذهبی حضور داشتند. امروز از ساعت 12 تا ساعت 2 بعد از ظهر گروه های مختلف به دیدار نمایندگان مختلف در اعتراض به این لایحه رفتند از جمله می توان به حضور منصوره شجاعی، شهلا شرکت، محبوبه عباسقلی زاده ، شادی صدر، خدیجه مقدم، زهره ارزنی، مینو مرتاضی، آسیه امینی، ژیلا بنی یعقوب، سارا صباغیان، آیدا سعادت ،ساناز الله بداشتی ، زهرا مینویی ،وحیده مولوی ،مریم مجد ،عارفه الیاسی ،نسرین افضلی، گیتی پورفاضل، فرخنده احتسابیان، فریده غائب، محبوبه حسین زاده ، گوهر شمیرانی، مهناز محمدی، فخری نامی، گروهی از اعضای کمپین یک میلیون امضاء در همدان و اصفهان و... اشاره کرد.

تغییر برای برابری